Czym charakteryzują się najlepsze książki historyczne 2022? Przede wszystkim ogromną liczbą źródeł, przypisów oraz rozbudowaną bibliografią. Jednak nie tylko. Nie mniej ważny jest przystępny styl i interesująca tematyka. Niektórzy lubią czytać o kontrowersyjnych wydarzeniach z historii Polski lub świata, inni natomiast wolą tezy oparte na racjonalnych, logicznych argumentach. Jakie zatem polskie powieści historyczne przypadną do gustu czytelnikom zainteresowanym historią? Które publikacje z kolei warto podarować najmłodszym miłośnikom minionych wydarzeń? Poniżej znajdziesz polecane przez nas książki historyczne. Ranking zawiera 22 propozycje.
1. Jagiełło pod prysznicem – ciekawa książka historyczna dla dzieci
Rozpoczynamy od tytułu, który doskonale wpisuje się w książki historyczne dla dzieci. “Jagiełło pod prysznicem” autorstwa Pawła Wakuły to doskonała propozycja dla tych najmłodszych, którzy nie przepadają za lekcjami historii, nie lubią wkuwać na pamięć dat, a samo uczenie się tego, co było, nie wydaje im się fascynujące.
Książka ta łączy w sobie cechy powieści przygodowej z elementami fantasy i ukazuje władców Polski w wyjątkowy sposób. Dzięki temu wszelkie fragmenty z historii państwa zapadają w pamięć i sprawiają, że młody czytelnik chce się dowiedzieć więcej na temat ówczesnych wydarzeń.
2. Powstanie ’44 – książka historyczna o Powstaniu Warszawskim
Czy można sprzedawać w nakładach liczących kilkaset tysięcy egzemplarzy książki historyczne? Bestsellery – owszem! Do nich właśnie należy napisana przez Normana Daviesa lektura “Powstanie ’44”. Autor podejmuje się obalenia kłamstw oraz mitów o Powstaniu Warszawskim, kształtując wyobrażenia całego pokolenia o zrywie z 1944 roku.
W książce można znaleźć mnóstwo informacji o tle powstania, połączonych ze świadectwami naocznych świadków i uczestników wydarzeń. Co więcej, pojawiają się w niej także relacje żołnierzy niemieckich. Bez wątpienia jest to książka historyczna, po którą warto sięgnąć.
3. Snajper wchodzi pierwszy – książka historyczna o życiu zawodowego snajpera
Powieści historyczne to także te książki, które pozwalają nam poznać niektóre wydarzenia z zupełnie innej perspektywy. Tak jest w przypadku “Snajper wchodzi pierwszy”. Lektura ta opisuje życie zawodowego snajpera, byłego dowódcy GROM-u. Postanowił on podzielić się swoimi doświadczeniami, także tymi trudnymi, przeżytymi w Afganistanie.
Poznajemy jego historię od młodzieńczych lat, przez podjęcie decyzji o zostaniu zawodowym żołnierzem, aż po jego obserwacje zachodzących w wojsku zmian, jakie zaszły w trakcie jego służby. Niezwykle interesująco przedstawiają się jednak przede wszystkim aspekty krwawej wojny w Afganistanie.
4. Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa – intrygująca książka historyczna
Książki historyczne, które warto przeczytać? “Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa” to jedna z nich. Teoretycznie można powiedzieć, że w Polsce niewolnictwo skończyło się w średniowieczu, jednak w praktyce jedynie zmieniło swoją nazwę.
Kamil Janicki, autor książki, uzmysławia swoim czytelnikom, jak wyglądały czasy pańszczyźniane na ziemian polskich. A, jak się okazuje, chłopi byli wówczas zmuszani do dramatycznej i wyczerpującej pracy. Mimo tego, że byli obywatelami, nie mieli prawa do własnego życia. Książka skupia się na historii ich ubóstwa, życia w prymitywnych warunkach oraz wyzysku.
5. Zmierzch demokracji – polecana książka historyczna
Anne Applebaum to pisarka, która ma na swoim koncie mnóstwo tytułów, dających się bez problemu wpisać w kategorię polecane książki historyczne. “Zmierzch demokracji” to lektura, po którą powinny sięgnąć osoby zastanawiające się, dlaczego w wielu demokracjach na całym świecie rodzi się tęsknota za autorytaryzmem.
Nurty totalitarne rosną w siłę zarówno w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie kontynentalnej. Autorka skupia się na analizie nastrojów, jakie panują w dzisiejszym świecie oraz mechanizmach, które prowokują zmiany społeczne.
6. Historia bez cenzury 6 – książka historyczna dla młodzieży
Książki historyczne dla młodzieży nie muszą być nudne, niczym podręczniki szkolne. Wystarczy tylko sięgnąć po cykl “Historia bez cenzury”. Książki napisane przez Wojciecha Drewniaka, prowadzącego kanał na platformie YouTube, to doskonałe źródło wiedzy przeplatane czarnym humorem.
“Świry u władzy” to przegląd wielkich władców, którzy mieli w sobie niemały pierwiastek szaleństwa i raczej zależało im na swoim dobrobycie, zamiast całego królestwa. Wojciech Drewniak skupia się na opisaniu ich rządów, a także pokazaniu, jak źle w tych czasach kończyła opozycja lub ktokolwiek, kto sprzeciwiał się nierozsądnym rządom.
7. Jadwiga kontra Jagiełło. Ale historia – pełna wrażeń książka o historii dla dzieci
Jeśli chodzi o polecane książki historyczne dla dzieci, to kolejną pozycją, po którą warto sięgnąć, jest “Jadwiga kontra Jagiełło”, z cyklu “Ale historia…”. Bohaterowie tej powieści to grupa nastolatków, która uczęszcza do normalnej szkoły.
Wszystko wygląda zwyczajnie, oprócz lekcji historii, które są niezapomnianym przeżyciem oraz przygodą. Jest to możliwe dzięki specjalnie przygotowanym szkolnym ławkom, w które wbudowane są wehikuły czasu. Z ich pomocą uczniowie, z pomocą nauczyciela, pana Cebuli, przenoszą się w czasie i przestrzeni, dowiadując się wszystkiego o poprzednich epokach historycznych.
8. Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło – książka historyczna, którą warto znać
Ciekawe książki historyczne poruszają niekiedy trudne tematy, o których nie należy zapominać. “Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło” pióra Konstantego Geberta to lektura, która analizuje historie ludobójstw, jakie miały miejsce w ostatnich 120 latach.
Pisarz skupia się na mordach cesarskich Niemców na rdzennych mieszkańcach Namibii, a także ludobójstwie Ormian i niwelowaniu Ujgurów w Chinach. W książce znajdziesz odpowiedzi na pytania o źródła oraz konsekwencje mordów. Autor zastanawia się również, czy możliwe było je w jakiś sposób powstrzymać.
9. Ludowa historia Polski – książka historyczna z nietypowej perspektywy
Książka autorstwa Adama Leszczyńskiego to jedna z najgłośniejszych publikacji historycznych ostatnich lat. “Ludowa Historia Polski” została nominowana do literackiej nagrody Nike w 2021 roku. Temat, który został w niej podjęty, był do tej pory słabo obecny w historiografii Polski. Bardziej służył ideologii niż nauce samej w sobie.
Książka skupia się na dwóch grupach społecznych, których brak w wielu podaniach historycznych, czyli polskich chłopów, a później robotników. To doskonała okazja, by dowiedzieć się o tym, jak żyli zwyczajni ludzie, a nie, jak na lekcjach historii w szkole – elity.
10. Historia społeczna Trzeciej Rzeszy – książka historyczna o niemieckim społeczeństwie
Opowieści historyczne o życiu społeczeństwa III Rzeszy zostały spisane przez Richarda Grunbergera i zawarte w książce “Historia społeczna trzeciej rzeszy”. Po 1933 roku życie za zachodnią granicą Polski zmieniło się diametralnie – dla niektórych mocno się skomplikowało innym znacznie się ułatwiło.
Każdy przeciwnik władzy stawał się automatycznie wrogiem publicznym oraz tzw. odpadkiem natury. W książce dowiadujemy się między innymi tego, jak wyglądały zasady moralności społecznej oraz dobrych obyczajów oraz jakimi cechami musieli charakteryzować się wzorowi obywatele III Rzeszy.
11. Historia, której nie było – książka historyczna o Polsce
Książki historyczne o Polsce znajdziesz na półkach w każdej księgarni. Jednak którą z nich warto wybrać, by dowiedzieć się jak najwięcej ciekawych informacji, których nie znajdzie się chociażby w szkolnych podręcznikach, a nawet w przestrzeni publicznej? Postaw na lekturę “Historia której nie było”, napisaną przez Agnieszkę Jankowiak-Maik.
Pisarka ta wskazuje na błędy i fałszywe informacje, które można znaleźć w podręcznikach szkolnych. W zamian za nie podaje wiele interesujących faktów, wolnych od manipulacji, przemilczanych kwestii czy kłamstw. Całość opisana jest w sposób prosty i zrozumiały, który pozwala poszerzać wiedzę.
12. Archipelag Gułag – bestsellerowa powieść historyczna
“Archipelag GUŁag” to trzytomowe dzieło Aleksandra Sołzenicyna i jednocześnie jedna z najważniejszych powieści, jaka powstała w XX wieku. W publikacji znajduje się obszerne świadectwo krzywd, jakie zostały wyrządzone przez władze ZSRR nie tylko własnemu narodowi, a także wielu innym.
Tytułowy “GUŁag” pochodzi od rosyjskiej nazwy Głównego Zarządu Poprawczych Obozów Pracy. Ta instytucja, kierująca siecią obozów na terenie Związku Radzieckiego, przyjmowała więźniów politycznych oraz kryminalnych. Warunki, jakie panowały w łagrach, były zbliżone do tych w niemieckich obozach koncentracyjnych. Stały się one symbolem terroru. To powieść historyczna, którą powinno się przeczytać.
13. Filary ziemi – fascynująca powieść historyczna
Lubisz czytać powieści napisane przez popularnego pisarza, jakim jest Ken Follett? Książki historyczne, które wydał, to doskonałe połączenie akcji, faktów oraz unikatowych bohaterów, którzy na długo pozostaną Ci w pamięci. Jedną z polecanych powieści jest “Filary Ziemi”. Opowiada ona o XII-wiecznej Anglii pod panowaniem dynastii Normanów.
Tłem dla akcji toczącej się na stronach książki jest walka o władzę między cesarzową Matyldą a Królem Stefanem. Jednak to nie wszystko, bo warto do tego dodać także budowę największej i najnowocześniejszej gotyckiej katedry Kingsbridge. Jak wpłynie ona na losy głównego bohatera, ale też wszystkich dookoła?
14. Zwierzęta w godłach – intrygująca książka o historii godeł na świecie
Książki historyczne dla dzieci to szansa dla najmłodszych, by dowiedzieć się więcej o otaczającym ich świecie. “Zwierzęta w godłach” to niezwykła wyprawa tropem zarówno prawdziwych, jak i tych mitycznych zwierząt z godeł państw całego świata.
Dzieci dowiedzą się z niej, dlaczego w herbie Hiszpanii znajduje się różowy lew, co dokładnie symbolizuje jednorożec, a co namibijski oryks oraz kto umieścił w swoim godle ptaka dodo. Książka uzupełniona jest o ciekawostki zoologiczne, geograficzne i historyczne, a także efektowne ilustracje. Z pewnością zapewni małym czytelnikom mnóstwo rozrywki!
15. W cieniu. Kulisy wywiadu III RP – książka historyczna o tajnych służbach
Jeśli chodzi najciekawsze książki historyczne, które dotyczą historii Polski, to warto sięgnąć po tytuł “W cieniu. Kulisy wywiadu III RP”. Publikacja autorstwa Łukasza Maziewskiego odkrywa przed czytelnikiem tajemnice dotyczące pracy tajnych służb, które odpowiadają za wiele wydarzeń z życia społeczeństwa.
Książka ta to ponadto pierwszy na rynku zapis wywiadu z agentem tajnych służb, pułkownikiem Grzegorzem Małeckim, który był szefem ABW. Opowiada on o funkcjonowaniu Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, realiach służby w tej organizacji oraz o tym, w jaki sposób wpływa na naszą rzeczywistość.
16. Tatuażysta z Auschwitz – słynna powieść historyczna
Najsłynniejsze powieści historyczne to te, po które sięgają miliony czytelników na całym świecie. Ma to miejsce w przypadku szczególnej publikacji, jaką jest “Tatuażysta z Auschwitz”. Jest to wyjątkowa, oparta na faktach opowieść o człowieku, który przeżył Auschwitz, a co więcej – znalazł tam prawdziwą miłość, która przetrwała wiele lat.
Główny bohater, Lale Sokolov, w roku 1942, w wieku 26 lat, zgłosił się do pracy dla Niemców, mając nadzieję, że w ten sposób zapewni bezpieczeństwo swoim najbliższym – rodzicom, siostrze oraz bratu z rodziną. Nie wiedział jednak, co dokładnie czeka go w Auschwitz.
17. Szaleństwo i chwała – książka historyczna o Rosji i USA
“Szaleństwo i chwała. Wojna polityczna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją, 1945-2020” to książka autorstwa Toma Weinera, która doskonale trafi w zainteresowania osób zafascynowanych czasami XX wieku, jak i ich wpływem na aktualne wydarzenia.
Publikacja prowadzi czytelnika przez kulisy wojny politycznej między USA a Rosją po roku 1945. Wnikliwie zostały przedstawione w niej szczegóły dotyczące szpiegowania, niezgodności faktów czy trudności w dyplomacji i komunikacji między dwoma państwami. Dzięki temu każdy wielbiciel historii ma szansę wejść w świat KGB, CIA oraz ich wpływu na całą naszą rzeczywistość
18. Przez Bałtyk. 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości – rzetelna książka historyczna
Opowieści historyczne, na które warto zwrócić uwagę, zawarte są w publikacji “Przez Bałtyk. 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości” autorstwa Hermana Lindqvista. W przejmujący sposób ukazuje on prawie tysiącletnią historię, która łączy Szwedów z Polakami.
Książka została napisana przystępnym językiem i stanowi kompendium wiedzy dotyczące tych dwóch narodów oraz ich losów. A sięgają one aż do czasów średniowiecznej Europy. Początkowo przyjazne stosunki, opierające się na wzajemnej pomocy i empatii w pewnym momencie przeradzają się w krwawą wojnę. Autor porusza ponadto również kwestię relacji szwedzko-polskich, jakie mają miejsce obecnie.
19. Przeżyj miłość w średniowieczu – książka historyczna o obyczajach naszych przodków
Szukasz interesującej książki? Romanse historyczne w czasach średniowiecza to temat, który wzbudza Twoją ciekawość? Sięgnij po pozycję “Przeżyj miłość w średniowieczu”, napisaną przez Francesa i Josepha Giesów. To właśnie oni przenoszą czytelników w trudne, mroczne czasy, pokazując je z perspektywy zawierania małżeństw.
W książce można znaleźć mnóstwo ciekawostek dotyczących ceremonii ślubnych, trudności w pożyciu małżeńskich oraz rozwodów. Publikacja odpowiada również na pytanie, czy w tamtych czasach ludzie wychodzili za siebie z miłości, czy raczej był to przykry obowiązek, który miał zapewnić rodzinie pokaźny posag.
20. Jak przeżyć w starożytnym Rzymie – intrygująca książka o historii
Dobre książki historyczne opowiadają o przeszłości w sposób, który nie pozostaje czytelnikowi obojętny. Tak jest w przypadku publikacji “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie”. Książka autorstwa L.J. Trafforda odpowiada na mnóstwo pytań dotyczących zachowań, zwyczajów oraz codziennych rytuałów starożytnych Rzymian.
Dowiesz się z niej, jak radzono sobie z wieloma problemami i nowymi doświadczeniami, co wówczas jedzono, gdzie się leczono i dokąd należało się wybrać, by zgłosić napaść na ulicy. Oprócz tego znajdziesz tam ciekawostki dotyczące wielkich władców, takich jak Juliusz Cezar czy Neron.
21. Ostatni pojedynek – wciągająca powieść historyczna
Fascynujące powieści historyczne powinny zawierać zbrodnie, skandale, wielką politykę oraz niezwykłe losy bohaterów. To wszystko znaleźć można w książce Erica Jagera, “Ostatni pojedynek”. Publikacja przenosi czytelnika do średniowiecznej Francji, w czasy wojny stuletniej. Na francuskim dworze zapanował chaos, społeczeństwo żyje w ciągłym strachu przed zarazą, a do tego kościół przechodzi ogromny kryzys.
W tak osadzonym świecie normański rycerz, Jean de Carreuges, wraca do domu ze Szkocji. Na miejscu dowiaduje się, że jego żona Jeana została brutalnie zgwałcona. To wszystko prowadzi do wielkiego pojedynku na śmierć i życie.
22. Doktorzy z piekła rodem – wstrząsająca książka historyczna
Nasz ranking kończymy publikacją “Doktorzy z piekła rodem”. Książka opowiada o jednej z najmroczniejszych kart historii, ukazanej z perspektywy zbrodni popełnionych przez lekarzy. Vivien Spitz zabiera czytelnika w opowieść o niemieckich eksperymentach medycznych, jakie prowadzone były na więźniach obozów koncentracyjnych w czasach II wojny światowej.
Autorka zebrała relacje z procesów norymberskich i wzbogaciła je własnymi badaniami oraz obserwacjami. Całość uzupełniona jest unikatowymi zdjęciami oraz przerażającymi fragmentami autentycznych protokołów z przesłuchań.
